اندازه گیری نقطه کف کنندگی بر اساس استاندارد ASTM D892 انجام می شود.
یکی از مشکلات اساسی در سیستم‌هایی همچون روغن کاری پاششی، دنده‌های سرعت بالا و پمپ کردن با حجم زیاد این است که روغن تمایل به ایجاد کف دارد. همچنین روغن کاری کم و ناقص، ایجاد حفره و اتلاف ناشی از سر ریز شدن روانکار‌ها نیز می‌تواند باعث بروز خرابی‌های مکانیکی شود. در چنین شرایطی استفاده از تست کف روغن برای ارزیابی عملکرد این محصول راهکار مؤثری خواهد بود. هدف از تعیین آزمون کف در واقع اندازه‌گیری خواص کف کنندگی روغن‌های روان‌کننده است که این تست مطابق استاندارد ASTM D892 و در حرارت‌های ۲۴ و ۹۳.۵ درجه سانتی‌گراد انجام می‌شود. در این آزمایش معمولاً از دماسنج‌هایی شیشه‌ای استفاده می‌شود که دارای گزارش کالیبراسیون دمایی قابل‌ردیابی و استاندارد‌های اندازه‌گیری تأیید شده توسط آزمایشگاه کالیبراسیون هستند. روش انجام آزمون کف کنندگی روغن به این صورت است که:
در مرحله اول حدود ۲۰۰ میلی‌متر از نمونه مورد نظر را بدون تکان دادن مکانیکی یا به‌هم زدن داخل یک بشر می‌ریزند و آن را تا دمای ۴۹ درجه سانتی‌گراد حرارت می‌دهند، سپس می‌گذارند تا دمای ۲۴ درجه سانتی‌گراد خنک شود. مقدار ۱۹۰ میلی‌لیتر از نمونه مورد نظر را داخل استوانه ۱۰۰۰ میلی‌لیتری قرار می‌دهند و استوانه را درون حمامی که به دمای ۲۴ درجه سانتی‌گراد رسیده، غوطه‌ور می‌سازند. زمانی که روغن و حمام به تعادل دمایی گفته شده رسیدند، لوله ورودی هوا و منتشر‌کننده گاز را که به منبع متصل نیستند، وارد استوانه شیشه‌ای می‌کنند و اجازه می‌دهند به مدت ۵ دقیقه منتشر‌کننده هوا در نمونه مورد نظر قرار گیرد. سپس زمان را از لحظه ظاهر شدن اولین حباب‌های خارج شده از منتشر‌کننده گاز، اندازه‌گیری کنند. بلافاصله حجم کف را که بین سطح روغن و بالای کف قرار دارد، ثبت کنند و سپس اجازه می‌دهند برای ۱۰ دقیقه استوانه در جای خود باقی بماند و مجدد حجم کف را ثبت می‌کنند.
در مرحله دوم مقدار ۱۸۰ میلی‌لیتر دیگر از نمونه مورد نظر را در استوانه ۱۰۰۰ میلی‌لیتری می‌ریزند و آن را داخل حمامی که به دمای ۹۳.۵ درجه سانتی‌گراد رسیده، غوطه‌ور می‌سازند. وقتی روغن و حمام به تعادل دمایی گفته شده، رسیدند، مانند مرحله اول لوله ورودی هوا و منتشر‌کننده گاز تمیزی را داخل آن قرار می‌دهند تا بتوانند حجم کف را بعد از پایان مرحله دمیدن و سکون به ثبت برسانند.
در مرحله سوم مقدار کفی را که بعد از تست در دمای ۹۳.۵ درجه سانتی‌گراد باقیمانده است، به وسیله هم زدن از بین می‌برند. سپس نمونه مورد نظر را به منظور رسیدن به دمای زیر ۴۳.۵ درجه سانتی‌گراد با قرار دادن استوانه در دمای آزمایشگاه خنک می‌کنند. استوانه را در حمام که در دمای ۲۴ درجه سانتی‌گراد باقیمانده قرار می‌دهند و بعد از اینکه روغن به دمای حمام رسید، یک لوله ورودی هوا و منتشر‌کننده گاز تمیز دیگری را داخل آن قرار می‌دهند و مطابق مرحله اول و بعد از پایان مرحله دمیدن و سکون مقدار حجم کف روغن را ثبت می‌کنند.
نحوه انجام کار با دستگاه تست کف روغن را در لینک زیر میتوانید مشاهده کنید:
https://www.aparat.com/v/3YTm7